TA'VILGA MUNOSABAT
Matnlarni aynan sathiy tushunish va talqin etishni da’vo qiluvchi, ta’vilni inkor etuvchi salafiylarga savol:
• Unutish (nisyon) Allohning zotiy sifatimi?
• Alloh Qur’onda bir necha oyatlarda o‘ziga nisbat bergan-ku. Masalan,
• “...Robbim unutmaydi” (Toha surasi, 52-oyat),
• “...u (munofiq) lar Allohni unutishdi, U (Alloh) ham u (munofiq) larni unutdi” (Tavba surasi, 67-oyat).
• Garchi unutish zikr qilingan bo‘lsada, Allohga nisbatan aynan tushunish mumkin emas.
• Yoki Salafiylar kabi “Alloh o‘ziga loyiq unutadi”, deymizmi?!
• Buning yagona yechimi - munosib ta’vildir!
• Mufassir sahoba Ibn Abbos (r.a.) ushbu “unutish” (nisyon) ni “tark qilish” (azobda qoldirish), deb ta’vil qilgan (Ibn Jarir Tabariy tafsiri 5-jild, 201-bet).
• Salaflardan bunga o‘xshash ta’villarni salafiylar “bu ta’vil emas, jamlash, bu joiz”, deyishadi. Aslida bu ham ta’vil. Yuqoridagi va quyidagi oyatlarni jamlab tushunish mumkin.
• “Allohni unutganlarga o‘xshagan bo‘lmang, (Alloh ularga) o‘zlarini unuttirdi..” (Hashr surasi, 19-oyat).
Izohlar